Obóz żeglarski dla młodzieży ma do spełnienia trzy zadania: zapewnić uczestnikom bezpieczeństwo, dobre wyszkolenie żeglarskie oraz udane wakacje. Bez wątpienia bezpieczeństwo stanowi absolutny priorytet, który traktujemy na naszych obozach żeglarskich dla młodzieży bardzo poważnie. Oto 5 kluczowych elementów, które budują bezpieczeństwo w trakcie rejsu dla młodzieży.
Bezpieczeństwo na pokładzie jachtu
Przez dwa tygodnie obozu żeglarskiego dla 6-cio osobowej załogi jacht staje się miejscem zakwaterowania, środkiem transportu i jednostką szkoleniową w jednym. Większość życia na obozie żeglarskim toczy się na pokładzie jachtów. Sprawność techniczna jachtów to podstawowy warunek bezpieczeństwa złogi. Zarówno podczas żeglugi, w trakcie postoju w portach, przygotowywania posiłków czy cumowania do dzikiego brzegu.
Nasze jachty są cały czas pod opieką profesjonalnego serwisu, który kontroluje stan techniczny jachtów. Wszystkie usterki usuwane są na bieżąco. Serwis lądowy dociera do nas niezależne od tego gdzie znajduje się nasz wędrowny obóz żeglarski w danym dniu.
Bezpieczeństwo w trakcie postoju w portach
Wchodzenie i schodzenie z jachtu
Podstawowe zasady bezpieczeństwa, realizowane są jeszcze przed wejściem na pokład jachtu zacumowanego w porcie. Obowiązuje tu niezwodna zasada: „jedna ręka dla siebie, jedna ręka dla jachtu”. Każdorazowo wchodząc na pokład należy przytrzymać się jedną ręką stałego elementu jachtu (nie lin), np. kosza rufowego. Niedopuszczalne jest wchodzenie na pokład z obiema rękami zajętymi bagażami. Ryzykujemy „nurkowaniem” razem z nimi, szczególnie, gdy keja lub pokład są mokre i śliskie.
Ważnym elementem bezpieczeństwa podczas postoju w portach jest uprzedzanie o wchodzeniu na pokład. Ostrzeżenie „Uwaga wchodzę” lub „Uwaga NAZWA JACHTU wchodzę” to dobra praktyka. Szczególnie w sytuacji, gdy wiemy lub możemy podejrzewać, że na jachcie trwa przygotowywanie posiłku, gotowanie wody, smażenie itd. Ma to szczególnie duże zastosowanie w wypadku mniejszych jachtów, które reagują większym bujnięciem przy każdym wejściem lub zejściem załoganta.
Życie na pokładzie
Gotowanie na jachcie jest czynnością wymagającą maksimum ostrożności. Czujność powinny zachować nie tylko osoby przyrządzające posiłek, lecz cała załoga przebywająca na pokładzie. Na niewielkiej przestrzeni jachtu konieczny jest skrupulatni ład i czystość – nie możemy pozwolić sobie na ani jedną kroplę rozlanego oleju. Najważniejsze jest jednak zadbanie o bezpieczeństwo osób przebywających przy kambuzie. Należy pamiętać, kambuz na jachcie śródlądowym jest przystosowany wyłącznie do gotowania podczas postoju w porcie, dlatego nie gotujemy podczas żeglugi.

Wspomniany klar na pokładzie – czyli porządek, ład – jest jednym z podstawowych warunków bezpieczeństwa na pokładzie, również podczas postojów w porcie. Nie chodzi tu wyłącznie o względy estetyczne, (choć te również uważamy za bardzo ważne). Sklarowane liny na pokładzie, przestrzeń bez „potykajek”, jest na jachcie koniecznością – zarówno na pokładzie jak i wewnątrz jachtu.
Zawsze wiemy gdzie są nasi uczestnicy. Nigdy nie ma takiej sytuacji, że załoga znika z radaru instruktora, który jest jednocześnie opiekunem młodzieży. Co ważne, na wędrownym obozie żeglarskim, instruktor ma pod opieką nie więcej niż 6 osób.
Prawidłowo zacumowany jacht to jeden z podstawowych warunków bezpieczeństwa w porcie.
Bezpieczeństwo w trakcie żeglugi
Klar pokładu nabiera jeszcze większego znaczenia podczas żeglugi – żadnych czynności nie odkładamy na później. Zawsze od razu klarujemy liny, zawsze od razu poprawiamy usterkę. Tak samo działamy wewnątrz – zawsze od razu odkładamy wszystkie przedmioty na ich docelowe miejsce. Unikamy dzięki temu generowania bałaganu i chaosu na pokładzie.
Właściwe ubrania
Obuwie w trakcie żeglugi, wpływa na nasz komfort i bezpieczeństwo. Najlepiej sprawdza się stabilne, pełne obuwie, z białą gumową podeszwą – zapewnia dobrą przyczepność do pokładu oraz nie pozostawia śladów. W gorące dni można korzystać z sandałów lub ewentualnie pływać na boso, choć jest to kontrowersyjne i wymaga sporo ostrożności. Zabronione jest w pływanie w klapkach lub japonkach.
Ubiór na zimne dni, zapewniający ochronę termiczną, a także przed deszczem i wiatrem jest bardzo ważny również pod względem bezpieczeństwa. Dyskomfort rozprasza, a niedopasowany do pogody strój może skutkować niepotrzebnymi przeziębieniami. Dlatego naszym uczestnikom zalecamy, aby na obóz żeglarski zabierali też cieplejsze ubrania. Nawet latem przydaje się też czapka zimowa. Piszemy o tym więcej w dziale Co wziąć na obóz żeglarski? Wyposażenie żeglarza.
Równie ważny jest właściwy ubiór na gorące dni i tak zwany przez nas „klar antyudarowy”, czyli wszystkie działania mające na celu zapobieganie udarom słonecznym. Oznacza to obowiązkowe stosowanie kremów z filtrem, czapek, okularów przeciwsłonecznych oraz picia dużej ilości wody. Bardzo restrykcyjnie pilnujemy przestrzegania tych praktyk, aby zapobiegać przegrzaniu się naszych załogantów.
Bezpieczne żeglowanie
Kamizelki ratunkowe – zawsze sprawne i gotowe do użycia – są podstawą bezpiecznej żeglugi. Nie ma obowiązku pływania w nich cały czas, jednak zakładamy je wielokrotnie podczas rejsów dla celów treningowych oraz w dniach, w których prognozowana jest bardziej wymagająca pogoda.
Refujemy się zawsze już od 3 stopni w skali Beauforta. Przy 4 stopniach pływamy na dwóch refach a przy 5 pozostajemy w porcie. Refowanie to zmniejszanie powierzchni ożaglowania – o prawidłowym refowaniu można przeczytać w tym artykule.
Dysponujemy zawsze aktualną prognozą pogody z kilku źródeł. Posługujemy się także aplikacjami pokazującymi stan pogody nad danym terenem w czasie rzeczywistym. Na każdym obozie mamy dyżurnego synoptyka, który monitoruje stan pogody.

Na trasie naszych rejsów działa Mazurski system ostrzegania, czyli 17 latarni ostrzegawczych rozmieszczonych jest na całym Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Latarnie są widoczne niemal z każdego akwenu, a sygnał emitowany z masztu jest widoczny z odległości 8 km, niezależnie od warunków pogodowych.
Kamizelki ratunkowe zakładamy nie tylko w obliczu trudnych warunków.
Bezpieczeństwo w trakcie postojów na dziko
Szczególnej uwagi wymagają postoje na dziko czy w mniej cywilizowanych miejscach – wszelkie postoje poza portami. Gdy jacht stoi zacumowany rufą do dzikiego brzegu, zwracamy uwagę na kilka aspektów.
Wejście do wody – nie zawsze jest możliwe zejście z jachtu bezpośrednio na brzeg i czasem trzeba zrobić kilka kroków pomiędzy rufą jachtu a brzegiem. Dbamy o to by dno na tym odcinku było pewne i bezpieczne, bez kamieni czy niebezpiecznych przedmiotów.
Czasami zdarza się, że wejście na nasz jacht wymaga przejścia przez pokład innych jachtów. Wówczas pieczołowicie zabezpieczamy cały szlak komunikacyjny, aby nie było na nim zbędnych lin i przedmiotów.
Zwracamy uwagę na zabezpieczenie przed komarami i kleszczami – w trakcie postoju przy brzegach jezior możemy spotkać sporo tych stworzeń, dlatego dobrze zabezpieczyć się odpowiednim ubraniem i środkami.

Wieczorem dbamy o dobre oświetlenie naszych miejsc postojowych – głównie wejść na jachty – za pomocą lampek i świetlików.
Cumowanie do dzikiego brzegu – niekiedy jacht pozostanie w pewnej odległości od brzegu i zejście z jachtu na lad wymaga zrobienia kilku kroków w wodzie.
Bezpieczeństwo kąpieli w jeziorze
Wejścia do wody do pływania dopuszczalne są wyłącznie na strzeżonych kąpieliskach. Obiekty takie znajdują się w Giżycku, Węgorzewie, Rynie i Mikołajkach. Nigdy nie pływamy w pław w miejscach niestrzeżonych.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo na obozach żeglarskich to priorytet – dopiero, gdy o nie zadbamy możemy myśleć o innych celach obozu żeglarskiego: szkoleniu i udanym wypoczynku. Podsumowując możemy streścić zasady bezpieczeństwa na obozie żeglarskim do kilu punków.
Bezpieczeństwo w trakcie postoju w portach
- Zasada „jedna ręka dla siebie, jedna ręka dla jachtu”
- „Uwaga wchodzę!”
- Bezpieczeństwo pracy w kambuzie
- Klar pokładu
- Zawsze wiemy gdzie są nasi uczestnicy
Bezpieczeństwo w trakcie żeglugi
- Klar pokładu
- Nie marznąć
- Nie przegrzewać się
- Kamizelki
- Refowanie
- Prognoza pogody
Bezpieczeństwo w trakcie postoju na dziko
- Bezpieczne zejście z jachtu
- Uwaga na komary i kleszcze
- Oświetlenie pokładu
Dlaczego obozy żeglarskie są bardzo bezpieczne? 5 elementów.
Co szczególnie wyróżnia obozy żeglarskie pod względem bezpieczeństwa?
- Na wędrownym obozie żeglarskim, przypada jeden opiekun na 6 osób załogi.
- Instruktor spędza z załogą praktycznie cały dzień – mieszka ze swoimi załogantami na jednym jachcie.
- Życie na pokładzie jachtu jest mocno zorganizowane, załogi podzielone są na wachty i od pierwszej minuty spędzonej na jachcie załoganci wdrażani sią do zasad bezpieczeństwa.
- Obozy żeglarskie – ze względu na specyfikę żeglarskiej wędrówki po mazurskim szlaku – są bardzo precyzyjnie zorganizowane i przygotowane. Nie ma „pustego czasu”, a my zawsze wiemy gdzie są i co robią nasi uczestnicy.
- Dobra praktyka żeglarska, której uczymy, wymaga całego szeregu działań zabezpieczających, przewidywania i unikania niebezpieczeństw.

Zobacz też: